بلوچ، خاش، بزرگان

بلوچ، خاش، بزرگان، عبدالحسین یادگاری

در سال 1321 در خانواده ای اهل فضل در خاش به دنیا آمد. پدرش میرزا حسن یادگاری از سرشناسان بلوچستان بود و سال ها در ژاندارمری خدمت کرده بود. تحصیلات ابتدایی را تا کلاس ششم در سوران، جالق و سراوان به پایان رسانید. دوره دبیرستان را در زاهدان در رشته ادبیات فارسی گذراند. بنا به مسائلی نتوانست دیپلم بگیرد. از زاهدان رفت و در ایرانشهر مجدداً در رشته کشاورزی در دانشسرای کشاورزی بمپور ثبت نام کرد و موفق به اخذ مدرک دیپلم در رشته کشاورزی گردید. وی در این سال ها به فراگیری زبان انگلیسی پرداخت و تبحر خاصی پیدا کرد. در سال 1340 استخدام آموزش و پرورش شد و به تدریس زبان پرداخت. برای گذراندن دوره انگلیسی زیر نظر وزارت آموزش و پرورش و انجمن فرهنگی ایران و انگلیس به تهران آمد و شاگرد اول دوره شد و در سال 1345 جهت ادامه تحصیل عازم انگلستان شد. در سال 1347 موفق به اتمام تحصیل در انگلستان و دریافت گواهی نامه فوق لیسانس زبان انگلیسی گردید. در تهران علاوه بر تدریس و تحصیل به همکاری با روزنامه کیهان انترنشنال و خبرگزاری پارس پرداخت. سپس به ایرانشهر بازگشت و در سال 64 به خاش منتقل و در سال 1378 بازنشسته گردید. به دعوت دانشگاه اوپسالای سوئد و دکتر کارینا جهانی در سمپوزیوم بین المللی زبان بلوچی شرکت کرد و مقاله ای ارائه داد و به همین جهت دانشگاه مذکور یک پروژه تحقیقاتی بسیار گسترده به ایشان واگذار کرد که در واقع تدوین و گردآوری یک دایره المعارف بلوچی بود. در ضمن در بخش ویراستاری خلاصه مقالات و انگلیسی مجله ندای اسلام همکاری می کرد. او در 21/6/85 به همراه دو دخترش در یک تصادف درگذشت.

کرد، 260- 252: 1386

بلوچ، خاش، بزرگان، مهراب خان یا ارحمدزهی

در سال 1276 ه.ش در خاش دیده به جهان گشود. پدرش خان محمد نام داشت و ریش سفید تیره زابدزهی از ایل یاراحمد زهی بود. دوره نوجوانی او مصادف با اشغال خاش مرکز سرحد ژنرال دایر و تسلیم شدن محمدحسن خان کرد، آخرین حاکم حکومت ملوک الطوایفی کردها در سرحد بود. از جمله کارهایش تدارک یک نیروی چریکی قوی از ایل یاراحمد زهی و رفتن به مرز ایران و پاکستان و مذاکره با نیروهای پاکستان و بازپس گیری معدن موادیان در عرض 15 روز و الحاق به ایران بود. او در سال 1372 درگذشت.

کرد، 263- 261: 1386

بلوچ، خاش، بزرگان، نورمحمد یارمحمد زهی حماسه ساز درّه نالک

در سال 1258 ه.ش در خاش دیده به جهان گشود پدرش زابد از ریش سفیدان ایل یارمحمدزهی بود. او سواد نداشت اما سوره های قرآن را از حفظ بود. زندگی سیاسی اش قبل از ورود ژنرال دایر شروع و موقع ورود به اوج خود رسیده که در زمان اسارت اسرای جنگ سرحد آنها را آزاد ساخت. سرانجام در سال 1310 ه.ش فوت کرد و در شگبند به خاک سپرده شد.

کرد، 290- 283: 1386

بلوچ، خاش، بزرگان، هوشنگ خان ریگی

در سال 1302 ه.ق در خاش پا به عرصه وجود نهاد. پدرش مرحوم عیدوخان ریگی بود و تحصیلات خویش را در مدرسه دبیرستان نظام آغاز نمود. تا کلاس پنجم دبیرستان ادامه داد. او دیپلم را در شیراز گرفت و به استخدام ژاندارمری در آمد، ولی چون خدمت در ژاندارمری را مغایر با اهداف آزادیخواهانه خویش می دانست، استعفا نمود و به استخدام وزارت کشور درآمد. مدت ها در شهر خاش، ریاست شهرداری و سال های آخر خدمت تصدی بخشداری را برعهده داشت. شرکت تفتان و عمران بلوچستان را در گوهرشهر راه اندازی نمود. در سال 1373 فوت کرد.

کرد، 89- 88: 1386