بلوچ، سنگان (خاش)، بزرگان

بلوچ، سنگان (خاش)، بزرگان، امیرخان کرد

در سال 1294 ه.ش در روستای سنگان به دنیا آمد. پدرش بهروز سردار قوم کرد بود. در دوران کودکی در روستای نازیل به مکتب رفت و قرآن را نزد ملاغوث آموخت. در طریقه نقشبندیه به سیر و سلوک عرفانی پرداخت. با انس و الفتی که با بزرگان و علمای مشهور داشت، روستای سنگان را به عنوان کانون دین در سرحد مطرح کرد. در سال 1330 ه.ش به کربلا و عتبات عالیات رفت و پس از آنجا تلگرافی به مصدق زد و خواستار اجازه حضور در مکه شد. مدرسه دبستان داریوش سنگان دومین دبستان ابتدایی شهرستان خاش را تأسیس کرد. او در سال 1369 درگذشت.

کرد، 186- 183: 1386

بلوچ، سنگان (خاش)، بزرگان، مهراب خان کرد

در سال 1240 ه.ش در روستای سنگان دیده به جهان گشود. پدرش تا گزی نام داشت. در بدو ورود ژنرال دایر به روستای سنگان، قبل از جنگ گزک سنگان با نیروهای انگلیس درگیر شد. پس از تبادل آتش بین او و نیروهای انگلیسی بر اثر مشاهده عده ای بلوچ در جمع نیروهای انگلیسی خود را تسلیم انگلیسی ها کرد. با انگلیسی ها به خاطر قولی که به سردار خلیل خان گمشادزهی و سردار جنید خان یارمحمد زهی داده بود هم آواز نشد و آنها با کوبیدن چهارمیخ به دست و پایش او را کشتند.

کرد، 189- 188: 1386

بلوچ، سنگان (خاش)، بزرگان، مولانا عبدالستار کرد

مولانا عبدالستار کرد در سال 1316 ه.ش در روستای گزّک سنگان از توابع شهرستان خاش به دنیا آمد. در سال 1324 ه.ش وارد دبستان روستای سنگان شد و تا کلاس پنجم در این مدرسه مشغول تحصیل گشت. در سال 1330 برای تحصیل علوم دینی به پاکستان عزیمت نموده و در مدرسه دینی شهر کوندی ایالت بلوچستان پاکستان تحصیلات حوزوی را آغاز نمودند. پس به مدرسه دارالهدی در نزدیکی شهر خیرپور از توابع تیدی رفت. در سال 1347 به ایران بازگشت و بعد بنا به درخواست مردم در خاش مولانا سکونت گزید. در سال 1351 ه.ش حوزه مخزن العلوم خاش را تأسیس کرد. در سال 1381 ه.ش نیز بخش دارالافتاء حوزه فعالیت خود را آغاز نمود که به صورت مستمر درحال پاسخگویی به سئوالات مردم هستند. در ضمن در سال 1375 ه.ش مکتب خواهران خدیجه کبری رضی الله عنها زیر نظر حوزه مخزن العلوم تأسیس گردید.

کرد، 182- 160: 1386