فارس، بهبهان، بزرگان

فارس، بهبهان، بزرگان، آخوند صدرالدین محمد

وی به صدرای گازر شهرت یافته و متخلص به صدر بهبهانی است کتاب کنوز الشعرا را گردآوری کرده و در سال 1117 درگذشته است.

پورکاظم، 200: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، آصف

نخستین شاعر بهبهانی، در آن هنگام که شاه عباس بزرگ، میرفخرالدین مشهور به «قاضی خان» را به جای میرابوالولی انجوی منصب صدارت داد. «آصف» که وزیر امام قلی خان بیگلربیگی فارس بود، بیت هایی برایش سرود.

پورکاظم، 186: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، ابوبکر احمد ارجانی

و ابن خلکان نوشته است: «در عنفوان جوانی در مدرسه نظامیه اصفهان تربیت یافت و سال هایی در شوشتر قضاوت نمود. وفاتش در سال 544 هـ .ق در شهر شوشتر اتفاق افتاد و دیوان اشعارش در سال 1307 در بیروت به چاپ رسید.»

پورکاظم، 188- 187: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، احمد بهبهانی 

احمد بهبهانی در سال 1191 ه.ق در کرمانشاه چشم به این جهان گشود و در سن شش سالگی به خواندن قرآن و کتابهای فارسی آغاز کرد و مدت دوسال به فراگیری نحو و منطق پرداخت و در کلاس درس پدر خود حاضر شد. هنگامی که به پانزده سال رسید به تصنیف و تألیف اقدام کرد. در سال 1210 ه.ق به عتبات رفت و نزد کاشف الخطا کسب فیض کرد. تألیفاتش شرح مختصر النافع و رساله قوت لایموت می باشد.

پورکاظم، 174- 173: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، حبیب الله شریفی

در سال 1313 ه.ش متولد شد. لیسانس قضایی و کتاب اشعارش بر حریر ابر نام دارد که در سال 1348 ه.ش به چاپ رسید و دارای اشعار نغز کلاسیک می باشد.

پورکاظم، 198: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، حسین بهبهانی

از علمای نامدار قرن چهاردهم هجری قمری است. کتابی به نام فواید الصیام دارد که در سال 1340 ه.ق به چاپ رسید. به هر دو زبان فارسی و عربی شعر می سرود.

پورکاظم، 191: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، سلامی بهبهانی

از سخن سرایان سدۀ پنجم هجری است.

پورکاظم، 195: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، سید اسماعیل بهبهانی

وی فرزند سیدنصرالله بن سید محمد شفیع است که در سال 1299 ه.ق در بهبهان تولد یافته است. در سال 1287 ه.ق پس از چند سال تلمذ در درس های خارج فقه که ادمه سطحی که در بهبهان آموخته بود را کامل کرد از نجف به ایران بازگشت. در تهران اقامت گزید نزد مردم و ناصرالدین شاه محترم و مقدم بود. او در سال 1295 ه.ق فوت کرد. تنها پسرش سیدعبدالله بهبهانی شهید راه مشروطه است.

پورکاظم، 167: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، سید امان الله ارجانی

اولین روزنامه نگار بهبهان که در دوره های دوم و سوم قانونگذاری، نمایندگی بهبهان در مجلس شورای ملی را بر عهده داشت. در ششم خرداد 1304 ه.ش امتیاز روزنامۀ «بهبهان» به مدیریت او از تصویب شورای عالی معارف گذشت. بعد از آن روزنامه های «نورالسلام»، «حقوق بشر» و «فریاد بشر» به صاحب امتیازی او و دو نفر دیگر در بهبهان منتشر شد.

پورکاظم، 189- 188: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، سید عبدالله بهبهانی

فرزند سیداسماعیل بهبهانی بود که به شهر نجف مهاجرت کرد و به ادامه تحصیل پرداخت. از موجدان اندیشۀ قانون اساسی مشروطه و موسس آن بود. بنا به الحصون المعنیه نخستین پایه گذار تفکر مشروطیت در ایران بود. ولی بعد از بازگشت توسط یکی از مشروطه خواهان شهید شد.

پورکاظم، 168: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، سید محمدرضا صفا

در سال 1320 ه.ش ولادت یافته، و از شعرای معاصر است. کتاب عشق و غم سروده ایشان در سال 1354 به چاپ رسیده است.

پورکاظم، 201: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، شمس الدین بهبهانی

وی پسر جمال الدین بهبهانی و دارای تألیفات زیادی در فقه، اصول و کلام است. آثار او: شرح معالم نزدیک به صد و سی هزار بیت و حواشی بر قوانین، مطول و رساله ای در اصول دین و غیره می باشد. او در سال 1248 هـ .ق به رحمت ایزدی پیوست.

پورکاظم، 174: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، شوقی بهبهانی

میرزا قنبر، متخلص به شوقی از شعرای عصر ناصری است. دیوان اشعارش به دست غارتگر روزگار به تاراج رفته است.

پورکاظم، 200- 199: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، شیخ آقا باقر و وحید بهبهانی

وی در سال 1118 هـ .ق در اصفهان متولد شد. برهه ای از عمر را در بهبهان گذراند و سپس به کربلا رفت. او متوفای سال 1206 هـ .ق می باشد. تألیفاتش الاجتهاد و الاخبار علی الرّد علی الاخباریه، ابطال القدیس، اصول الدّین به فارسی و امامت به زبان فارسی می باشد.

پورکاظم، 170- 160: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، شیخ آقا محمدعلی بهبهانی

در سال 1144 ه.ق در کربلای معلی متولد شد. ابتدا از محضر درس پدرش در بهبهان بهره گرفت. پس از مهاجرت به کربلا مقدمات را در آنجا تکمیل کرد. آثار او عبارتند از، مقامع فضل در مسائل فقه (فارسی)، رساله ای در اثبات امامت دوازده معصوم (ع) و رساله ای در حلیّت الجمع بین فاطمییتین. وی در سال 1216 ه.ق در کرمانشاه درگذشت.

پورکاظم، 171: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، شیخ عبدالنبی منشی بهبهانی

از اجله نویسندگان و تاریخ نگاران قرن دوازدهم هجری است. در سال 1136 ه.ق که محمود افغان شهر بهبهان را در محاصره لشکریان خود گرفته بود، منشی بهبهانی ناظر دفاع دلیران بهبهانی بوده. شرح نبردها و فداکاری مردم بهبهان را به سبک معمول نثرنویسان آن زمان به رشته تحریر کشیده است.

پورکاظم، 211: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، فرامرز ارجانی

فرامرز پسر خداداد پسر عبدالله کاتب ارجانی، نویسنده و داستان پرداز نامدار قرن های ششم و هفتم هجری است. داستان معروف و با ارج سمک عیار را او به وجود آورده و در آن کتاب نام خود، پدر، جد و نیز زادگاهش «ارجان» ذکر کرده است.

پورکاظم، 189: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، فرصتی بهبهانی

عبدالنبی در صفحۀ 74 کتاب خود موسوم به تتمیم الامل از او به نام اکمل الدین محمد بهبهانی، پدر استاد بزرگ محمدباقر (1118-1205) به پسر محمد اکمل تعبیر کرده بود. پسرش در اجازۀ بحرالعلوم هم او را معرفی کرده، یکی از کتابهایش که پسرش وحید در حاشیۀ خود بر کتاب المدارک در صفحۀ 89 به او منسوب داشته کتاب الارشاد الاذهان نام دارد.

پورکاظم، 172- 171: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، عارف (عارفعلی)

از رجال طریقت بهبهان و در سلک عرفا و شعرای این شهر منظم است. در اشعارش به عارف تخلص می کرد. نام طریقتی او عارفعلی و پیرو دراویش خاکساری بوده، در شهر بهبهان وظیفه ارشاد دراویش را به عهده داشته است.

پورکاظم، 202: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، علی بهبهانی ارگانی

در سال 1285 ه.ق در کربلا متولد شد در همین شهر نشو و نما یافت. بعدها در خرمشهر اقامت گزید. از جمله آثار او هدایه الانام، رسالۀ عملیه پرسش و پاسخ فارسی، رساله عملیه عربی (الکلمه الطیبه) و حواشی بر رسالۀ پدرش مرحوم شیخ غلام علی می باشد.

پورکاظم، 180: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، محمدبن ارجانی

نویسنده و مترجم کتاب آداب العرب و الفرس تألیف ابن مسکویه، در آداب تازیان و ایرانیان است. این ترجمه در عهد سلطنت جهانگیر پادشاه گورکانی صورت گرفت.

پورکاظم، 189: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، محمدباقر بهبهانی نجفی

دارای کتابی به نام «الدّمعه الساکبه» می باشد. پسر او حاج ملاعلی محمد در نجف اشرف در حجرۀ گوشۀ شرقی صحن مطهر، کتاب فروشی می کرد. وی کتاب مذکور را چاپ و نشر داد.

پورکاظم، 175: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، محمدجواد بهبهانی ارگانی

تحصیلات خود را در کربلا به اتمام رسانید و به درجۀ اجتهاد نایل آمد. رضاخان به خاطر نفوذ او در میان عشایر عرب دشت آزادگان مانند بنی طرف و . . . او را به تهران برده و او در اولین مجلس موسسان به نمایندگی مردم خوزستان و عشایر مربوطه رأی به مشروطیت داد. از سال 1307 تا 1322 ه.ش به عنوان نماینده مردم و عشایر خوزستان، وکیل مجلس شد و در سال 1322 ه.ش فوت کرد و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

پورکاظم، 179- 178: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، محمدصالح مذنب

فرزند خواجه زکی، فرزند خواجه رشید، از اجلۀ شعرا و افاضل و متکلمان دورۀ ناصری است. دیوانش نجات المذنبین نام دارد.

پورکاظم، 209: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، محمدعلی بهبهانی

ولادتش در سال 1144 ه.ق در کربلا اتفاق افتاد. مدتی در اصفهان زیست، سپس همراه پدر به کربلا رفت. به ایران بازگشت و در کرمانشاه سکنی گزید. در سال 1216ه.ق دار فانی را وداع گفت. کتاب های او خوان اخوان در چهار جلد، خیرآیته در ابطال صوفیه، قطع القال والقیل فی انفعال العلیل و خمس رسائل مبسوطه و مختصره می باشد.

پورکاظم، 176: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، ملاساکت بهبهانی

در قرن سیزدهم در بهبهان می زیسته است. با میرزا اقوام الدین (میرزا قوما) همدم و همنشین بود.

پورکاظم، 195: 1378

فارس، بهبهان، بزرگان، ملانظمی بهبهانی

تا اوایل سدۀ یازدهم در اصفهان میان یاران می زیست. با پراکنده شدن دوستان او هم به شیراز رفت و در مدرسه ای مسکن گزید. در نیمۀ دوم این قرن در شهر سرشناس گشت. دیوانش که اشعار اوست مشتمل بر دو هزار و دویست بیت می شود.

پورکاظم، 214: 1378